Jak poprawnie oddychać? Oddech przeponowy
Prawidłowy wzorzec oddechowy, z którym człowiek przychodzi na świat, może zostać zaburzony. Dla kobiet charakterystyczne jest oddychanie klatką piersiową – podczas wdechu dochodzi do rozszerzenia górnych partii klatki piersiowej, uniesienia łopatek i ramion. Z kolei dla mężczyzn charakterystyczny jest tzw. brzuszny tor oddychania, w którym w czasie wdechu rozszerzają się dolne obszary klatki piersiowej. Za optymalne uznawane jest całościowe oddychanie, czyli oddychanie torem piersiowo-brzusznym, w którym podczas wdechu równomiernie poszerza się cała klatka piersiowa. Taki proces oddychania wspomagany jest przez przeponę. Dla przykładu oddychanie przeponowe sprawia, że pobiera się 10 razy więcej tlenu niż przy oddechu torem piersiowym.
Przepona to mięsień zlokalizowany pod łukiem żebrowym. Oddziela on klatkę piersiową od jamy brzusznej. W oddychaniu przeponowym podczas wdechu dochodzi do obniżenia i spłaszczenia przepony. W konsekwencji tego zwiększa się jama klatki piersiowej i możliwe jest zassanie do płuc większej ilości powietrza. W czasie wydechu przepona unosi się do góry, a jama brzuszna ulega zapadnięciu, co aktywuje mięśnie brzucha i miednicy, w efekcie czego łatwiej usunąć z płuc „zużyte powietrze”.
Nosem czy ustami?
Prawidłowy oddech to oddech przez nos. To narząd, który stanowi naturalny filtr dla zarazków i zanieczyszczeń, które mogą dostać się do organizmu wraz z wdychanym powietrzem. W nosie też następuje ogrzanie powietrza, co jest ważne nie tylko w mroźne, zimowe dni. Dzięki niemu nawilżasz i oczyszczasz wdychane powietrze, przez co jest dużo przyjemniejsze dla płuc. Oddychanie przez nos nie wysusza jamy ustnej, przez co jest korzystniejsze dla higieny jamy ustnej i utrzymania w niej prawidłowego pH. W nosie produkowany jest również tlenek azotu, który ma znaczący wpływ na wiele procesów w naszym organizmie. Odpowiada między innymi za poprawę pamięci.
Z kolei oddychanie przez usta nie tylko zwiększa ryzyko infekcji, ale też źle wpływa na kondycję zdrowotną jamy ustnej. Może też sprzyjać infekcjom tylnej ściany gardła i górnych dróg oddechowych. Poza tym, chroniczne oddychanie przez usta może doprowadzić do wad zgryzu
Jak często oddychamy w różnym wieku?
Ilość oddechów na minutę jest zależna od wieku człowieka. Noworodki oddychają z prędkością ok. 40 oddechów na minutę. Liczba ta spada z czasem. Niemowlęta wykonują już o 10 oddechów mniej, czyli ok. 30. Małe dzieci oddychają ok. 25 razy na minutę, nastolatki 16-20, a dorośli 12-15 razy na minutę. Oczywiście ilość oddechów będzie zmieniać się w zależności od sytuacji, w której znajduje się dana osoba. Po intensywnym treningu cardio oddech będzie przyspieszony. W trakcie odpoczynku – spowolni.
